اطاعت از محمد (قرآن)یکی از نشانه‌های ایمان به پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، اطاعت از دستورات ایشان است. در این مقاله آیات مرتبط با اطاعت از حضرت محمد صلی‌الله‌علیه‌وآله معرفی می‌شوند. فهرست مندرجات۲ - خیر بودن اطاعت از پیامبر ۳ - صبر در اطاعت از پیامبر ۴ - همسنگ بودن با اطاعت از خدا ۵ - آثار اطاعت از پیامبر ۵.۱ - تقوا ۵.۲ - توکل به خداوند ۵.۳ - هدایت به نور ۵.۴ - خشنودی خدا ۵.۵ - رحمت الهی ۵.۶ - رستگاری ۵.۷ - فرجام نیکو ۵.۸ - فضل بزرگ الهی ۵.۹ - محبت خدا ۵.۱۰ - مصونیت از دوزخ ۵.۱۱ - مغفرت خدا ۵.۱۲ - وحدت جامعه ایمانی ۵.۱۳ - بهره‌مندی از نعمتهای الهی ۵.۱۴ - هدایت به راه راست ۵.۱۵ - خیر و سعادت یهود ۶ - اطاعت‌کنندگان از پیامبر ۶.۱ - انصار ۶.۲ - اولواالالباب ۶.۳ - صحابه ۶.۴ - مجاهدان ۶.۵ - مجروحان ۶.۶ - مؤمنان ۶.۷ - مهاجران ۷ - پاداش اطاعت از پیامبر ۷.۱ - مصاحبت با بهشتیان ۷.۲ - ورود به بهشت ۷.۳ - جاودانگی در بهشت ۷.۴ - جایگاه نیکو در بهشت ۷.۵ - روزی کریمانه ۷.۶ - پاداش همسران پیامبر ۸ - زمینه‌های اطاعت از پیامبر ۸.۱ - ایمان ۸.۲ - صبر ۹ - موانع اطاعت از پیامبر ۹.۱ - اطاعت از شیطان ۹.۲ - بیماردلی ۹.۳ - شک ۹.۴ - ظلم ۱۰ - نشانه‌های اطاعت از پیامبر ۱۰.۱ - آمادگی نظامی ۱۰.۲ - دوری از پلیدی‌ها ۱۰.۳ - رعایت حدود الهی ۱۰.۴ - ایمان مؤمنان ۱۱ - پانویس ۱۲ - منبع ۱ - وجوب اطاعت از پیامبرلزوم اطاعت از پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله و دستورات وى: ۱. قُلْ أَطِيعُوا اللَّهَ وَ الرَّسُولَ .... ۲. وَ أَطِيعُوا اللَّهَ وَ الرَّسُولَ لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ. ۳. يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّهَ وَ أَطِيعُوا الرَّسُولَ .... ۴. وَ أَطِيعُوا اللَّهَ وَ أَطِيعُوا الرَّسُولَ .... ۵. ... وَ أَطِيعُوا اللَّهَ وَ رَسُولَهُ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ. ۶. يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اسْتَجِيبُوا لِلَّهِ وَ لِلرَّسُولِ إِذا دَعاكُمْ لِما يُحْيِيكُمْ .... ۷. وَ أَطِيعُوا اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ لا تَنازَعُوا فَتَفْشَلُوا .... ۸. إِنَّما كانَ قَوْلَ الْمُؤْمِنِينَ إِذا دُعُوا إِلَى اللَّهِ وَ رَسُولِهِ لِيَحْكُمَ بَيْنَهُمْ أَنْ يَقُولُوا سَمِعْنا وَ أَطَعْنا .... قُلْ لا تُقْسِمُوا طاعَةٌ مَعْرُوفَةٌ ... قُلْ أَطِيعُوا اللَّهَ وَ أَطِيعُوا الرَّسُولَ .... ۹. وَ إِنَّهُ لَعِلْمٌ لِلسَّاعَةِ فَلا تَمْتَرُنَّ بِها وَ اتَّبِعُونِ هذا صِراطٌ مُسْتَقِيمٌ. ۱۰. يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّهَ وَ أَطِيعُوا الرَّسُولَ .... ۱۱. ... وَ أَطِيعُوا اللَّهَ وَ رَسُولَهُ .... ۱۲. وَ أَطِيعُوا اللَّهَ وَ أَطِيعُوا الرَّسُولَ .... ۲ - خیر بودن اطاعت از پیامبراطاعت از محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله، خیر و پسندیده: يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّهَ وَ أَطِيعُوا الرَّسُولَ ...ذلِكَ خَيْرٌ وَ أَحْسَنُ تَأْوِيلًا. ۳ - صبر در اطاعت از پیامبرميسّر بودن اطاعت از رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌وآله، در سايه شکیبایی و صبر: وَ أَطِيعُوا اللَّهَ وَ رَسُولَهُ ... وَ اصْبِرُوا إِنَّ اللَّهَ مَعَ الصَّابِرِينَ. ۴ - همسنگ بودن با اطاعت از خدااطاعت از محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله، همسنگ اطاعت از خدا: ۱. قُلْ أَطِيعُوا اللَّهَ وَ الرَّسُولَ فَإِنْ تَوَلَّوْا فَإِنَّ اللَّهَ لا يُحِبُّ الْكافِرِينَ. ۲. وَ أَطِيعُوا اللَّهَ وَ الرَّسُولَ لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ. ۳. تِلْكَ حُدُودُ اللَّهِ وَ مَنْ يُطِعِ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ يُدْخِلْهُ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ خالِدِينَ فِيها وَ ذلِكَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ. ۴. يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّهَ وَ أَطِيعُوا الرَّسُولَ .... ۵. مَنْ يُطِعِ الرَّسُولَ فَقَدْ أَطاعَ اللَّهَ وَ مَنْ تَوَلَّى فَما أَرْسَلْناكَ عَلَيْهِمْ حَفِيظاً. ۶. وَ أَطِيعُوا اللَّهَ وَ أَطِيعُوا الرَّسُولَ وَ احْذَرُوا فَإِنْ تَوَلَّيْتُمْ فَاعْلَمُوا أَنَّما عَلى رَسُولِنَا الْبَلاغُ الْمُبِينُ. ۷. يَسْئَلُونَكَ عَنِ الْأَنْفالِ قُلِ الْأَنْفالُ لِلَّهِ وَ الرَّسُولِ فَاتَّقُوا اللَّهَ وَ أَصْلِحُوا ذاتَ بَيْنِكُمْ وَ أَطِيعُوا اللَّهَ وَ رَسُولَهُ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ. ۸. يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ لا تَوَلَّوْا عَنْهُ وَ أَنْتُمْ تَسْمَعُونَ. ۹. وَ أَطِيعُوا اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ لا تَنازَعُوا فَتَفْشَلُوا وَ تَذْهَبَ رِيحُكُمْ وَ اصْبِرُوا إِنَّ اللَّهَ مَعَ الصَّابِرِينَ. ۱۰. وَ الْمُؤْمِنُونَ وَ الْمُؤْمِناتُ بَعْضُهُمْ أَوْلِياءُ بَعْضٍ يَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ يَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَ يُقِيمُونَ الصَّلاةَ وَ يُؤْتُونَ الزَّكاةَ وَ يُطِيعُونَ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ أُولئِكَ سَيَرْحَمُهُمُ اللَّهُ إِنَّ اللَّهَ عَزِيزٌ حَكِيمٌ. ۱۱. وَ مَنْ يُطِعِ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ يَخْشَ اللَّهَ وَ يَتَّقْهِ فَأُولئِكَ هُمُ الْفائِزُونَ. ۱۲. قُلْ أَطِيعُوا اللَّهَ وَ أَطِيعُوا الرَّسُولَ فَإِنْ تَوَلَّوْا فَإِنَّما عَلَيْهِ ما حُمِّلَ وَ عَلَيْكُمْ ما حُمِّلْتُمْ وَ إِنْ تُطِيعُوهُ تَهْتَدُوا وَ ما عَلَى الرَّسُولِ إِلَّا الْبَلاغُ الْمُبِينُ. ۱۳. وَ قَرْنَ فِي بُيُوتِكُنَّ وَ لا تَبَرَّجْنَ تَبَرُّجَ الْجاهِلِيَّةِ الْأُولى وَ أَقِمْنَ الصَّلاةَ وَ آتِينَ الزَّكاةَ وَ أَطِعْنَ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ إِنَّما يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَ يُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيراً. ۱۴. يُصْلِحْ لَكُمْ أَعْمالَكُمْ وَ يَغْفِرْ لَكُمْ ذُنُوبَكُمْ وَ مَنْ يُطِعِ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ فَقَدْ فازَ فَوْزاً عَظِيماً. ۱۵. يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّهَ وَ أَطِيعُوا الرَّسُولَ وَ لا تُبْطِلُوا أَعْمالَكُمْ. ۱۶. لَيْسَ عَلَى الْأَعْمى حَرَجٌ وَ لا عَلَى الْأَعْرَجِ حَرَجٌ وَ لا عَلَى الْمَرِيضِ حَرَجٌ وَ مَنْ يُطِعِ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ يُدْخِلْهُ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ وَ مَنْ يَتَوَلَّ يُعَذِّبْهُ عَذاباً أَلِيماً. ۱۷. أَ أَشْفَقْتُمْ أَنْ تُقَدِّمُوا بَيْنَ يَدَيْ نَجْواكُمْ صَدَقاتٍ فَإِذْ لَمْ تَفْعَلُوا وَ تابَ اللَّهُ عَلَيْكُمْ فَأَقِيمُوا الصَّلاةَ وَ آتُوا الزَّكاةَ وَ أَطِيعُوا اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ اللَّهُ خَبِيرٌ بِما تَعْمَلُونَ. ۱۸. وَ أَطِيعُوا اللَّهَ وَ أَطِيعُوا الرَّسُولَ فَإِنْ تَوَلَّيْتُمْ فَإِنَّما عَلى رَسُولِنَا الْبَلاغُ الْمُبِينُ. ۵ - آثار اطاعت از پیامبر۵.۱ - تقوانيل به تقوا، در گرو اطاعت از دستورات محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله: ۱. وَ أَطِيعُوا اللَّهَ وَ الرَّسُولَ ... وَ سارِعُوا إِلى مَغْفِرَةٍ مِنْ رَبِّكُمْ وَ جَنَّةٍ ... أُعِدَّتْ لِلْمُتَّقِينَ. ۲. الَّذِينَ اسْتَجابُوا لِلَّهِ وَ الرَّسُولِ مِنْ بَعْدِ ما أَصابَهُمُ الْقَرْحُ لِلَّذِينَ أَحْسَنُوا مِنْهُمْ وَ اتَّقَوْا أَجْرٌ عَظِيمٌ. ۳. ... وَ ما آتاكُمُ الرَّسُولُ فَخُذُوهُ ... وَ اتَّقُوا اللَّهَ .... حشر (۵۹) ۷ ۵.۲ - توکل به خداونددستيابى به توکّل و اعتماد به خدا، در گرو اطاعت از خدا و رسول صلی‌الله‌علیه‌وآله: الَّذِينَ اسْتَجابُوا لِلَّهِ وَ الرَّسُولِ .... وَ قالُوا حَسْبُنَا اللَّهُ وَ نِعْمَ الْوَكِيلُ. ۵.۳ - هدایت به نورخروج از تاريكيها و گمراهيها و رهنمون شدن به نور، پيامد پيروى از فرمانهاى محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله: يا أَهْلَ الْكِتابِ قَدْ جاءَكُمْ رَسُولُنا يُبَيِّنُ لَكُمْ ...يَهْدِي بِهِ اللَّهُ مَنِ اتَّبَعَ رِضْوانَهُ سُبُلَ السَّلامِ وَ يُخْرِجُهُمْ مِنَ الظُّلُماتِ إِلَى النُّورِ .... ۵.۴ - خشنودی خدااطاعت و اجابت دعوت محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله، موجب خشنودی خدا: ۱. الَّذِينَ اسْتَجابُوا لِلَّهِ وَ الرَّسُولِ مِنْ بَعْدِ ما أَصابَهُمُ الْقَرْحُ ... فَانْقَلَبُوا بِنِعْمَةٍ مِنَ اللَّهِ وَ فَضْلٍ لَمْ يَمْسَسْهُمْ سُوءٌ وَ اتَّبَعُوا رِضْوانَ اللَّهِ وَ اللَّهُ ذُو فَضْلٍ عَظِيمٍ. ۲. يا أَهْلَ الْكِتابِ قَدْ جاءَكُمْ رَسُولُنا يُبَيِّنُ لَكُمْ ...يَهْدِي بِهِ اللَّهُ مَنِ اتَّبَعَ رِضْوانَهُ سُبُلَ السَّلامِ .... ۵.۵ - رحمت الهینيل به رحمت الهی، در گرو اطاعت از پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله: ۱. وَ أَطِيعُوا اللَّهَ وَ الرَّسُولَ لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ. ۲. وَ الْمُؤْمِنُونَ وَ الْمُؤْمِناتُ ... وَ يُطِيعُونَ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ أُولئِكَ سَيَرْحَمُهُمُ اللَّهُ .... ۳. ... وَ إِنْ تُطِيعُوا اللَّهَ وَ رَسُولَهُ لا يَلِتْكُمْ مِنْ أَعْمالِكُمْ شَيْئاً إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ. ۵.۶ - رستگاریرستگاری مؤمنان، در گرو پيروى از دستورات رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌وآله: ۱. إِنَّما كانَ قَوْلَ الْمُؤْمِنِينَ إِذا دُعُوا إِلَى اللَّهِ وَ رَسُولِهِ لِيَحْكُمَ بَيْنَهُمْ أَنْ يَقُولُوا سَمِعْنا وَ أَطَعْنا وَ أُولئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ وَ مَنْ يُطِعِ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ يَخْشَ اللَّهَ وَ يَتَّقْهِ فَأُولئِكَ هُمُ الْفائِزُونَ. ۲. ... وَ مَنْ يُطِعِ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ فَقَدْ فازَ فَوْزاً عَظِيماً. ۵.۷ - فرجام نیکوسعادتمندی و فرجام نیکو، ثمره اطاعت از پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله: ۱. ... وَ لَوْ أَنَّهُمْ قالُوا سَمِعْنا وَ أَطَعْنا وَ اسْمَعْ وَ انْظُرْنا لَكانَ خَيْراً لَهُمْ وَ أَقْوَمَ .... ۲. يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّهَ وَ أَطِيعُوا الرَّسُولَ ...ذلِكَ خَيْرٌ وَ أَحْسَنُ تَأْوِيلًا. ۵.۸ - فضل بزرگ الهیاطاعت از دعوت پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، سبب برخوردارى از فضل بزرگ الهى: الَّذِينَ اسْتَجابُوا لِلَّهِ وَ الرَّسُولِ مِنْ بَعْدِ ما أَصابَهُمُ ...فَانْقَلَبُوا بِنِعْمَةٍ مِنَ اللَّهِ وَ فَضْلٍ لَمْ يَمْسَسْهُمْ سُوءٌ وَ اتَّبَعُوا رِضْوانَ اللَّهِ وَ اللَّهُ ذُو فَضْلٍ عَظِيمٍ. ۵.۹ - محبت خداپيروى از پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، عامل جلب محبّت خدا: ۱. قُلْ إِنْ كُنْتُمْ تُحِبُّونَ اللَّهَ فَاتَّبِعُونِي يُحْبِبْكُمُ اللَّهُ .... ۲. ... أَطِيعُوا اللَّهَ وَ الرَّسُولَ فَإِنْ تَوَلَّوْا فَإِنَّ اللَّهَ لا يُحِبُّ الْكافِرِينَ. ۵.۱۰ - مصونیت از دوزخپيروى از رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌وآله، موجب مصونيّت از آتش دوزخ: ۱. وَ اتَّقُوا النَّارَ الَّتِي أُعِدَّتْ لِلْكافِرِينَ وَ أَطِيعُوا اللَّهَ وَ الرَّسُولَ لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ. ۲. يَوْمَ تُقَلَّبُ وُجُوهُهُمْ فِي النَّارِ يَقُولُونَ يا لَيْتَنا أَطَعْنَا اللَّهَ وَ أَطَعْنَا الرَّسُولَا. ۵.۱۱ - مغفرت خداپذيرش و اطاعت از فرمانهاى محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله، زمينه مغفرت الهی: ۱. قُلْ إِنْ كُنْتُمْ تُحِبُّونَ اللَّهَ فَاتَّبِعُونِي يُحْبِبْكُمُ اللَّهُ وَ يَغْفِرْ لَكُمْ ذُنُوبَكُمْ .... ۲. وَ أَطِيعُوا اللَّهَ وَ الرَّسُولَ ... وَ سارِعُوا إِلى مَغْفِرَةٍ مِنْ رَبِّكُمْ .... ۳. إِنَ ... وَ الْمُؤْمِنِينَ وَ الْمُؤْمِناتِ وَ الْقانِتِينَ وَ الْقانِتاتِ ...أَعَدَّ اللَّهُ لَهُمْ مَغْفِرَةً وَ أَجْراً عَظِيماً. «قنوت» به معناى اطاعت خاضعانه است. ۴. ... وَ إِنْ تُطِيعُوا اللَّهَ وَ رَسُولَهُ لا يَلِتْكُمْ مِنْ أَعْمالِكُمْ شَيْئاً إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ. ۵.۱۲ - وحدت جامعه ایمانیاطاعت از محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله، تضمين‌كننده وحدت جامعه ايمانى: ... وَ أَطِيعُوا الرَّسُولَ وَ أُولِي الْأَمْرِ مِنْكُمْ فَإِنْ تَنازَعْتُمْ فِي شَيْ‌ءٍ فَرُدُّوهُ إِلَى اللَّهِ وَ الرَّسُولِ ... ذلِكَ خَيْرٌ وَ أَحْسَنُ تَأْوِيلًا. ۵.۱۳ - بهره‌مندی از نعمتهای الهیبهرهمندى از نعمتهای الهی، در پرتو اطاعت از فرمانهاى محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله: الَّذِينَ اسْتَجابُوا لِلَّهِ وَ الرَّسُولِ مِنْ بَعْدِ ما أَصابَهُمُ الْقَرْحُ لِلَّذِينَ أَحْسَنُوا مِنْهُمْ وَ اتَّقَوْا أَجْرٌ عَظِيمٌ فَانْقَلَبُوا بِنِعْمَةٍ مِنَ اللَّهِ .... ۵.۱۴ - هدایت به راه راستپيروى از دستورات محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله، موجب هدایت به راههای راست: ۱. ... إِلَّا لِنَعْلَمَ مَنْ يَتَّبِعُ الرَّسُولَ ... وَ إِنْ كانَتْ لَكَبِيرَةً إِلَّا عَلَى الَّذِينَ هَدَى اللَّهُ .... ۲. يا أَهْلَ الْكِتابِ قَدْ جاءَكُمْ رَسُولُنا ... يَهْدِي بِهِ اللَّهُ مَنِ اتَّبَعَ رِضْوانَهُ سُبُلَ السَّلامِ ... وَ يَهْدِيهِمْ إِلى صِراطٍ مُسْتَقِيمٍ. ۳. ... فَآمِنُوا بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ ... وَ اتَّبِعُوهُ لَعَلَّكُمْ تَهْتَدُونَ. ۵.۱۵ - خیر و سعادت یهودخير و سعادت یهود، در گوش سپردن به سخنان پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله و اطاعت از او: مِنَ الَّذِينَ هادُوا يُحَرِّفُونَ الْكَلِمَ عَنْ مَواضِعِهِ وَ يَقُولُونَ سَمِعْنا وَ عَصَيْنا وَ اسْمَعْ غَيْرَ مُسْمَعٍ وَ راعِنا لَيًّا بِأَلْسِنَتِهِمْ وَ طَعْناً فِي الدِّينِ وَ لَوْ أَنَّهُمْ قالُوا سَمِعْنا وَ أَطَعْنا وَ اسْمَعْ وَ انْظُرْنا لَكانَ خَيْراً لَهُمْ وَ أَقْوَمَ وَ لكِنْ لَعَنَهُمُ اللَّهُ بِكُفْرِهِمْ فَلا يُؤْمِنُونَ إِلَّا قَلِيلًا. ۶ - اطاعت‌كنندگان از پیامبر۶.۱ - انصار••• اطاعت انصار، در وضعيّت سخت و بحرانى از پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله: لَقَدْ تابَ اللَّهُ عَلَى النَّبِيِّ وَ الْمُهاجِرِينَ وَ الْأَنْصارِ الَّذِينَ اتَّبَعُوهُ فِي ساعَةِ الْعُسْرَةِ .... ••• اطاعت انصار از پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، سبب رأفت خدا بر آنان: لَقَدْ تابَ اللَّهُ عَلَى النَّبِيِّ وَ الْمُهاجِرِينَ وَ الْأَنْصارِ الَّذِينَ اتَّبَعُوهُ فِي ساعَةِ الْعُسْرَةِ مِنْ بَعْدِ ما كادَ يَزِيغُ قُلُوبُ فَرِيقٍ مِنْهُمْ ثُمَّ تابَ عَلَيْهِمْ إِنَّهُ بِهِمْ رَؤُفٌ رَحِيمٌ. ••• پيروى انصار از پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، موجب پذيرش توبه آنان: لَقَدْ تابَ اللَّهُ عَلَى النَّبِيِّ وَ الْمُهاجِرِينَ وَ الْأَنْصارِ الَّذِينَ اتَّبَعُوهُ فِي ساعَةِ الْعُسْرَةِ مِنْ بَعْدِ ما كادَ يَزِيغُ قُلُوبُ فَرِيقٍ مِنْهُمْ ثُمَّ تابَ عَلَيْهِمْ إِنَّهُ بِهِمْ رَؤُفٌ رَحِيمٌ. ۶.۲ - اولواالالباباطاعت و استجابت اولواالالباب، در پذيرش ايمان از پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله: ... لَآياتٍ لِأُولِي الْأَلْبابِ رَبَّنا إِنَّنا سَمِعْنا مُنادِياً يُنادِي لِلْإِيمانِ أَنْ آمِنُوا بِرَبِّكُمْ فَآمَنَّا ... مقصود از «منادياً» پيامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله است. ۶.۳ - صحابهبرخى صحابه، آماده عمل به (تكاليف سخت) ترک وطن و کشتن يكديگر، در صورت فرمان پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله: وَ لَوْ أَنَّا كَتَبْنا عَلَيْهِمْ أَنِ اقْتُلُوا أَنْفُسَكُمْ أَوِ اخْرُجُوا مِنْ دِيارِكُمْ ما فَعَلُوهُ إِلَّا قَلِيلٌ مِنْهُمْ ... مقصود از «قليل منهم» عدّه‌اى از صحابه بودند كه قسم‌ياد كردند كه اگر محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله فرمان به ترك وطن و كشتن يكديگر بدهد قبول خواهند كرد. ۶.۴ - مجاهداناطاعت مجاهدان مجروح احُد از فرمان محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله، براى شركت مجدّد در جهاد: الَّذِينَ اسْتَجابُوا لِلَّهِ وَ الرَّسُولِ مِنْ بَعْدِ ما أَصابَهُمُ الْقَرْحُ ... آيه، درباره غزوه احُد است. ۶.۵ - مجروحاناطاعت و اجابت مجروحان و جانبازان احُد، از فراخوانى دوباره پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله براى جهاد: الَّذِينَ اسْتَجابُوا لِلَّهِ وَ الرَّسُولِ مِنْ بَعْدِ ما أَصابَهُمُ الْقَرْحُ لِلَّذِينَ أَحْسَنُوا مِنْهُمْ وَ اتَّقَوْا أَجْرٌ عَظِيمٌ. ۶.۶ - مؤمنانپيروى مؤمنان، از دستورات پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله: يا أَيُّهَا النَّبِيُّ حَسْبُكَ اللَّهُ وَ مَنِ اتَّبَعَكَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ. ۶.۷ - مهاجراناطاعت مهاجران، از پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، در شرايط سخت: لَقَدْ تابَ اللَّهُ عَلَى النَّبِيِّ وَ الْمُهاجِرِينَ وَ الْأَنْصارِ الَّذِينَ اتَّبَعُوهُ فِي ساعَةِ الْعُسْرَةِ .... ۷ - پاداش اطاعت از پیامبر۷.۱ - مصاحبت با بهشتیانمصاحبت با پیامبران، صدّیقان، شهیدان و صالحان، پاداش اطاعت از محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله: وَ مَنْ يُطِعِ اللَّهَ وَ الرَّسُولَ فَأُولئِكَ مَعَ الَّذِينَ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ مِنَ النَّبِيِّينَ وَ الصِّدِّيقِينَ وَ الشُّهَداءِ وَ الصَّالِحِينَ .... ۷.۲ - ورود به بهشتاطاعت از محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله، موجب ورود به بهشت: ۱. وَ أَطِيعُوا اللَّهَ وَ الرَّسُولَ لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ وَ سارِعُوا إِلى مَغْفِرَةٍ مِنْ رَبِّكُمْ وَ جَنَّةٍ عَرْضُهَا السَّماواتُ وَ الْأَرْضُ .... ۲. ... وَ مَنْ يُطِعِ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ يُدْخِلْهُ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ .... ۳. ... وَ مَنْ يُطِعِ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ يُدْخِلْهُ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ .... ۷.۳ - جاودانگی در بهشتجاودانگی در بهشت، پاداش مطيعان خدا و رسول: ۱. ... وَ مَنْ يُطِعِ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ يُدْخِلْهُ جَنَّاتٍ ... خالِدِينَ فِيها .... ۲. وَ الْمُؤْمِنُونَ وَ الْمُؤْمِناتُ بَعْضُهُمْ أَوْلِياءُ بَعْضٍ ...وَ يُطِيعُونَ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ ... وَعَدَ اللَّهُ الْمُؤْمِنِينَ وَ الْمُؤْمِناتِ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ خالِدِينَ فِيها .... ۷.۴ - جایگاه نیکو در بهشتبرخوردارى از جايگاهى نيكو در بهشت برین، پاداش اطاعت از پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله: وَ الْمُؤْمِنُونَ وَ الْمُؤْمِناتُ بَعْضُهُمْ أَوْلِياءُ بَعْضٍ يَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ ... وَ يُطِيعُونَ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ ... وَعَدَ اللَّهُ الْمُؤْمِنِينَ وَ الْمُؤْمِناتِ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ خالِدِينَ فِيها وَ مَساكِنَ طَيِّبَةً فِي جَنَّاتِ عَدْنٍ .... ۷.۵ - روزی کریمانهبرخوردارى از روزی کریمانه، ثمره اطاعت از رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌وآله: وَ مَنْ يَقْنُتْ مِنْكُنَّ لِلَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ تَعْمَلْ صالِحاً نُؤْتِها أَجْرَها مَرَّتَيْنِ وَ أَعْتَدْنا لَها رِزْقاً كَرِيماً. ۷.۶ - پاداش همسران پیامبربرخوردارى همسران محمّد از پاداش دو چندان، در صورت اطاعت از پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله: يا نِساءَ النَّبِيِ .... وَ مَنْ يَقْنُتْ مِنْكُنَّ لِلَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ تَعْمَلْ صالِحاً نُؤْتِها أَجْرَها مَرَّتَيْنِ .... ۸ - زمينه‌هاى اطاعت از پیامبر۸.۱ - ايمانایمان، زمينه اطاعت از فرامين محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله: ۱. ... وَ أَطِيعُوا اللَّهَ وَ رَسُولَهُ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ. ۲. يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّهَ وَ رَسُولَهُ .... ۳. يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اسْتَجِيبُوا لِلَّهِ وَ لِلرَّسُولِ .... ۴. يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا ... وَ أَطِيعُوا اللَّهَ وَ رَسُولَهُ .... ۵. وَ الْمُؤْمِنُونَ وَ الْمُؤْمِناتُ بَعْضُهُمْ أَوْلِياءُ بَعْضٍ يَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ ... وَ يُطِيعُونَ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ .... ۶. وَ يَقُولُونَ آمَنَّا بِاللَّهِ وَ بِالرَّسُولِ وَ أَطَعْنا ثُمَّ يَتَوَلَّى فَرِيقٌ مِنْهُمْ مِنْ بَعْدِ ذلِكَ وَ ما أُولئِكَ بِالْمُؤْمِنِينَ. ۷. إِنَّما كانَ قَوْلَ الْمُؤْمِنِينَ إِذا دُعُوا إِلَى اللَّهِ وَ رَسُولِهِ لِيَحْكُمَ بَيْنَهُمْ أَنْ يَقُولُوا سَمِعْنا وَ أَطَعْنا .... ۸. يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّهَ وَ أَطِيعُوا الرَّسُولَ .... ۸.۲ - صبرميسّر بودن اطاعت از رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌وآله، در سايه صبر: وَ أَطِيعُوا اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ لا تَنازَعُوا فَتَفْشَلُوا وَ تَذْهَبَ رِيحُكُمْ وَ اصْبِرُوا إِنَّ اللَّهَ مَعَ الصَّابِرِينَ. ۹ - موانع اطاعت از پیامبر۹.۱ - اطاعت از شيطانپیروی از شیطان، از موانع اطاعت از رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌وآله: إِنَّما يُرِيدُ الشَّيْطانُ أَنْ يُوقِعَ بَيْنَكُمُ الْعَداوَةَ وَ الْبَغْضاءَ ... وَ أَطِيعُوا اللَّهَ وَ أَطِيعُوا الرَّسُولَ .... ۹.۲ - بيماردلىبیمار دلی، از موانع اطاعت از محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله: وَ إِذا دُعُوا إِلَى اللَّهِ وَ رَسُولِهِ لِيَحْكُمَ بَيْنَهُمْ إِذا فَرِيقٌ مِنْهُمْ مُعْرِضُونَ أَ فِي قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ ... إِنَّما كانَ قَوْلَ الْمُؤْمِنِينَ إِذا دُعُوا إِلَى اللَّهِ وَ رَسُولِهِ لِيَحْكُمَ بَيْنَهُمْ أَنْ يَقُولُوا سَمِعْنا وَ أَطَعْنا .... ۹.۳ - شکشک و تردید، از موانع اطاعت از دستورهاى پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله: وَ إِذا دُعُوا إِلَى اللَّهِ وَ رَسُولِهِ لِيَحْكُمَ بَيْنَهُمْ إِذا فَرِيقٌ مِنْهُمْ مُعْرِضُونَ أَ فِي قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ أَمِ ارْتابُوا أَمْ يَخافُونَ أَنْ يَحِيفَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ وَ رَسُولُهُ بَلْ أُولئِكَ هُمُ الظَّالِمُونَ. ۹.۴ - ظلمظلم و ستمگری، از موانع اطاعت از پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله: وَ إِذا دُعُوا إِلَى اللَّهِ وَ رَسُولِهِ لِيَحْكُمَ بَيْنَهُمْ إِذا فَرِيقٌ مِنْهُمْ مُعْرِضُونَ ... بَلْ أُولئِكَ هُمُ الظَّالِمُونَ. ۱۰ - نشانه‌هاى اطاعت از پیامبر۱۰.۱ - آمادگی نظامیآمادگی نظامی، نشانه اطاعت كامل از دستورات پيامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله: وَ مَنْ يُطِعِ اللَّهَ وَ الرَّسُولَ ... يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا خُذُوا حِذْرَكُمْ فَانْفِرُوا .... ۱۰.۲ - دوری از پلیدیهادورى جستن از پليديها (شراب و قمار)، نشان‌دهنده اطاعت از خدا و پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله: يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنَّمَا الْخَمْرُ وَ الْمَيْسِرُ وَ الْأَنْصابُ وَ الْأَزْلامُ رِجْسٌ ... إِنَّما يُرِيدُ الشَّيْطانُ أَنْ يُوقِعَ بَيْنَكُمُ الْعَداوَةَ وَ الْبَغْضاءَ فِي الْخَمْرِ وَ الْمَيْسِرِ ...وَ أَطِيعُوا اللَّهَ وَ أَطِيعُوا الرَّسُولَ .... ۱۰.۳ - رعایت حدود الهی••• رعايت حدود الهی، مقتضاى اطاعت از پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله: تِلْكَ حُدُودُ اللَّهِ وَ مَنْ يُطِعِ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ ... وَ ذلِكَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ. ••• رعايت حدود الهى در احکام ارث، مقتضاى اطاعت از رسول خدا: تِلْكَ حُدُودُ اللَّهِ وَ مَنْ يُطِعِ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ يُدْخِلْهُ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ ... «تلك» اشاره به احكام ارث در آيات قبل است. ۱۰.۴ - ایمان مؤمناناطاعت از رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌وآله، نشانه ایمان مؤمنان: ۱. آمَنَ الرَّسُولُ بِما أُنْزِلَ إِلَيْهِ مِنْ رَبِّهِ وَ الْمُؤْمِنُونَ كُلٌّ آمَنَ بِاللَّهِ وَ مَلائِكَتِهِ وَ كُتُبِهِ وَ رُسُلِهِ لا نُفَرِّقُ بَيْنَ أَحَدٍ مِنْ رُسُلِهِ وَ قالُوا سَمِعْنا وَ أَطَعْنا غُفْرانَكَ رَبَّنا وَ إِلَيْكَ الْمَصِيرُ. ۲. الَّذِينَ يَقُولُونَ رَبَّنا إِنَّنا آمَنَّا فَاغْفِرْ لَنا ذُنُوبَنا وَ قِنا عَذابَ النَّارِ الصَّابِرِينَ وَ الصَّادِقِينَ وَ الْقانِتِينَ وَ الْمُنْفِقِينَ وَ الْمُسْتَغْفِرِينَ بِالْأَسْحارِ. «قنوت» به معناى اطاعت خاضعانه است. ۳. ... أَطِيعُوا اللَّهَ وَ أَطِيعُوا الرَّسُولَ ... إِنْ كُنْتُمْ تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ الْآخِرِ .... ۴. يَسْئَلُونَكَ عَنِ الْأَنْفالِ قُلِ الْأَنْفالُ لِلَّهِ وَ الرَّسُولِ فَاتَّقُوا اللَّهَ وَ أَصْلِحُوا ذاتَ بَيْنِكُمْ وَ أَطِيعُوا اللَّهَ وَ رَسُولَهُ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ. ۵. وَ الْمُؤْمِنُونَ وَ الْمُؤْمِناتُ بَعْضُهُمْ أَوْلِياءُ بَعْضٍ يَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ يَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَ يُقِيمُونَ الصَّلاةَ وَ يُؤْتُونَ الزَّكاةَ وَ يُطِيعُونَ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ أُولئِكَ سَيَرْحَمُهُمُ اللَّهُ إِنَّ اللَّهَ عَزِيزٌ حَكِيمٌ. ۶. إِنَّما كانَ قَوْلَ الْمُؤْمِنِينَ إِذا دُعُوا إِلَى اللَّهِ وَ رَسُولِهِ لِيَحْكُمَ بَيْنَهُمْ أَنْ يَقُولُوا سَمِعْنا وَ أَطَعْنا وَ أُولئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ. ۱۱ - پانویس۱۲ - منبعمرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۲۶، ص۷۶، برگرفته از مقاله «اطاعت از محمد صلی‌الله‌علیه‌وآله». |